Brand
02166467901
سبد خرید   0

  • مولفین
        • ابن عربی
        • صدرالدین قونوی
        • ملاصدرا
        • شیخ الرئیس بوعلی سینا
        • شیخ شهاب الدین سهروردی
        • محمد غزالی
        • شیخ صدوق
        • مولی محسن فیض کاشانی
        • علامه حسن زاده آملی
        • علامه طباطبایی
        • امام خمینی (ره)
        • علامه شعرانی
        • علامه طهرانی
        • آیت الله جوادی آملی
        • محمد خواجوی
        • داود صمدی آملی
        • میرزا جواد آقا ملکی تبریزی
        • سید جلال الدین آشتیانی
        • آيت الله سبحاني
        • حاج محمد اسماعیل دولابی
        • غلامحسین ابراهیمی دینانی
        • علی شیروانی
        • شیخ مرتضی انصاری
        • سید یوسف ابراهیمیان آملی
      • + مشاهده لیست تمام مولفین
  • ناشران
        • بوستان کتاب
        • سروش
        • فراهانی
        • آیت اشراق
        • اسرا
        • اسلامیه
        • الف لام میم
        • روح و ریحان
        • زوار
        • دارالعرفان
        • دارالفکر
        • علامه طباطبایی
        • مکتب وحی
        • وزارت ارشاد
      • + مشاهده لیست تمام ناشران
  • موضوعات
        • عرفان
        • فلسفه
        • اخلاق
        • آداب طریقت
        • تصوف
        • تفسیر
        • اعتقادات
        • هیئت و نجوم
        • تاریخ
        • فقه و اصول
        • حدیث و کلام
        • تذکره
        • منطق
        • ریاضیات
        • ادبیات
        • امام شناسی
        • کودک و نوجوان
        • علوم اجتماعی
        • علوم سياسي
        • روابط بین الملل
        • شعر فارسی
        • متون قدیمی تا قرن 14
        • واژه‌نامه
        • زبان فارسي
  • کتب دوره ای
  • چاپخانه
  • کانال تلگرام
سلام مهمان گرامی    ورود 
جبر و قدر

در بیان جبر و قدر

۲۹ دی ۱۳۹۵

بدان که می گویند که ما را را به یقین معلوم شد که آدمی در استعداد خود مجبور است و در افعال و اقوال خود مختار است، اما برین سخن یک سوال دیگر می کنند و میگویند که چون در نطفه آدمی نوشته است که این فرزند سعید است یا شقی است، عالم است یا جاهل است، توانگر است یا درویش، فراخ روزی است یا تنگ روزی است،و مانند این، می بایست که اینها وی را حاصل بودی، و نیست؛ یعنی هر چیز که در نطفه این فرزند نوشته است، میبایست که بی سعی و کوشش این فرزند وی را حاصل بودی، و نیست، و چون به سعی و کوشش وی موقوف است، تا آن چیز که در نطفه وی نوشته است به وی رسد، چه فرق باشد میان وی و دیگر فرزندان که ننوشته است در نطفه ایشان؟

بدان که در نطفه آدمی علم و مال و جاه و رزق و مانند این ننوشته است، یعنی در نطفه آدمی ننوشته است که این فرزند علم چند آموزد و چون می آموزد، و مال چند حاصل کند و چون حاصل کند، ودرجمله چیزها همچنین می دان. درنطفه آدمی استعداد تحصیل علم و حکمت، و استعداد تحصیل مال و جاه نوشته است چون استعداد تحصیل علم و حکمت در نطفه این فرزند نوشته است، علم و حکمت نصیب این فرزند است، اما موقوف است به سعی و تلاش این فرزند؛ و در جمله چیزها از جمله می دان. و تفاوت میان این فرزند و دیگر فرزندان آن باشد که تحصیل علم و حکمت، یا تحصیل جاه و مال برین فرزند آسان باشد؛ به اندک سعی و کوشش که این فرزند کند به مقصود و مراد برسد، از جهت آن که نصیب خود می طلبد، یعنی چیزی را می طلبد که وی را از آن چیز آفریده اند:《کل میسر لما خلقه له》 به خلاف فرزندان دیگر که در نطفه ایشان این استعداد ننوشته است. تحصیل علم و حکمت یا تحصیل مال و جاه و بر ایشان دشوار باشد، و با آن که دشوار باشد، بی فایده بود. از جهت آن که چیزی می طلبند که ایشان را از برای این چیز نیافریده اند.

ای درویش! به یقین معلوم شد که آدمی به استعداد و سعی و کوشش به مقصود و مراد می رسد و دراستعداد مجبور است، و در سعی و کوشش مختار است. پس آن کس که می گوید که همه جبر است، خطا می گوید، و آن کس که می گوید که همه قدر است، هم خطا می گوید؛ و آن کس که میگوید جبر هست و قدر هست، جبر به جای خود و قدر به جای خود، حق می گوید.

ای درویش! طریق مستقیم در میان جبر و قدر است. چنین می دانم که تمام فهم نکردی. روشن تر از این بگویم. بدان که آدمی دو چیز دارد که آن دو چیز او را به مقصود و مراد می رساند، اول عقل، دوم عمل؛ و آدمی در بودن عقل مجبور است، و در کردن عمل مختار است، پس جبر و قدر دو بال آدمی اند. و اگر این دو بال نباشند، یا یکی ازین دو بال نبود، هرگز به مراد و مقصود نرسد. و عقل دو قسم است، یکی عقل غریزی است، و آن استعداد است، و یکی عقل مستفاد است، و آن کمال عقل است. و عمل هم بر دو قسم است، عمل قلب و عمل قالب.

چون این اقدامات معلوم کردی، اکنون بدان که استعداد هر چیزی مناسب حال آن چیز باشد؛ مثلا؛ استعداد تحصیل علم و حکمت قوت ادراک و قوت حفظ است: هر چیز که بشنود، دریابد، و هرچیزی که دریابد، نگاه دارد. باز این استعداد در حق هرکس بر تفاوت باشد؛ استعدادی باشد که به اندک سعی و کوشش علم و حکمت بسیار حاصل کند، و استعدادی باشد که سعی و کوشش بسیار علم و حکمت اندک حاصل شود. و این چنین که در علم و حکمت دانستی، در همه چیز ها هم چنین می دان. هر چیزی استعدادی دارد، و در نطفه هر فرزند که استعداد چیزی نوشته اند، آن چیز نصیب آن فرزند است، و آن فرزند را از برای آن چیز آفریده اند، و عمل آن چیز را بر وی آسان کرده اند. این است بیان جبر و قدر.

ماهیت آدمی قابلیت و استعداد دارد، و آن قابلیت استعداد عام است، و انسان کلی استعداد بسیار کارها دارد. و چون ماهیت به نطفه رسید، در آن نطفه به واسطه ازمنه اربعه آن استعداد عام خاص گشت. و چون آن نطفه فرزند شد، و از مادر به وجود آمد، در آن فرزند به واسطه  مادر و پدر و به واسطه هم صحبتان آن استعداد خاص به نسبت خاص گشت.

در بیان نصیحت

ای درویش! عاقلان چون دانستند که حال چنین است که بیشتر کارهای ایشان را پیش از آمدن ساخته اند و پرداخته اند راضی و تسلیم شدند، و با داده خدای تعالی قناعت کردند، و خود و دیگران آن چه ننهاده بودند، طلب نکردند، و در هر که استعداد کاری مشاهده کردند، وی را بر آن کار داشتند، تا مال ایشان وعمر وی ضایع نشود، و سعی هر دو مشکور باشد.
ای درویش! اگر به آن چه داری راضی شوی، و شکر آن چیز بگذاری، و آن را به غنیمت داری، همیشه مجموع دل و آسوده خاطر باشی. و اگر به آن چه داری،  راضی نشوی، و طلب زیادت کنی، همیشه پراکنده خاطر و در زحمت باشی، از جمله آن که بایست نهایت ندارد. و آن عزیز از سر همین نظر فرموده است.
بیت
اگر کنی طلب روزی نا نهاده رنجه شوی
وگر بداده قناعت کنی بیاسایی.
ای درویش! به یقین بدان که فراغت و جمعیت در ترک است، هر کجا ترک بیشتر، فراغت و جمعیت بیشتر. والحمدلله رب العالمین.

منبع: کتاب الانسان الکامل
مولف: عز الدین نسفی

خرید کتاب الانسان الکامل

    موضوعات

    جدیدترین مطالب

    • در بیان جبر و قدر
    • فضه و علم کیمیا
    • دلیل فضیلت انسان بر سایر مخلوقات
    • چگونگی آفرینش انسان از جسم و نفس
    • کلید سعادت دو جهان

    عضویت در خبرنامه

    جهت دریافت تازه ترین اخبار، دانلودها، معرفی کتاب و سایر مطالب می توانید در خبرنامه تفرید عضو شوید

    ایمیل خود را وارد کنید:


    بعد از ارسال ایمیل و تکمیل فرم یک ایمیل جهت تایید و فعالسازی به آدرس پست الکترونیکی شما ارسال خواهد شد که در صورت تایید خبرنامه برای شما ارسال خواد شد
    نیروگرفته از: google feedburner

    برچسب ها

    آداب ازدواج آداب نکاح اخبار جلسات اخبار جلسات محرم استاد صمدی اخلاق استاد صمدی آملی استعداد الانسان الکامل امام علی تذکره تزکیه نفس تصویری تعبیر خواب تعطیرالانام فی تعبیرالمنام تهذیب اخلاق جبر جسم جوان حدیث حسینیه ایرا حکیم سبزواری خودشناسی داشنمندان زن دانشمندان دروس معرفت نفس دستور العمل روایت روح سید رضی شیرازی سیر درسی استاد صمدی آملی سیر و سلوک شرح مراتب طهارت شرح منظومه طهارت عزالدین نسفی علامه حسن زاده آملی علم کیمیا فضه فضه و علم کیمیا قدر مستند تصویری معراج السعاده معرفت نفس معرفی کتاب مفتاح الفلاح مقتل نطفه نفس نفس شفا نفس و نفس و بدن هیئت ویدئو پیر و جوان کتاب الانسان الکامل کتاب تعبیر خواب کتاب حامل اسرار کتاب روضه الشهدا کتاب عاشورایی

    آخرین نظرات

    • فرشید جلیلیان در انسان و قرآن
    • ازاده در دانلود صوتی طهارت استاد صمدی آملی
    • محمد در دانلود صوتی طهارت استاد صمدی آملی
    • فاطمه فرهوش در دانلود صوتی طهارت استاد صمدی آملی
    • میلاد در دانلود صوتی طهارت استاد صمدی آملی

    محصولات

    • تسنیم | جلد 26 تسنیم | جلد ۲۶ 25,000 تومان
    • فلسفه زیارت و آئین آن فلسفه زیارت و آئین آن 4,800 تومان
    • تجزیه و ترکیب | دفتر نخست تجزیه و ترکیب | دفتر نخست 8,200 تومان
    • هزار و يك كلمه | جلد 06 هزار و یک کلمه | جلد ۰۶ 20,000 تومان
    • تحلیلی از دیدگاه های فلسفی فیزیکدانان معاصر تحلیلی از دیدگاه های فلسفی فیزیکدانان معاصر 21,000 تومان
    • زیبایی شناسی در مکتب صدرا بر پریچهره حکمت 25,000 تومان
    • اصطلاحات صوفیه اصطلاحات صوفیه 15,000 تومان

    نشانی: تهران، یادگار امام پایین تر از خ آزادی، تقاطع خ طوس، ک فغانی، ک عباسی، پ14

    تلفن: 66467901

    منو

    • انتقادات و پیشنهادات
    • همکاری با ما
    • نحوه ارسال محصولات

    فروشگاه کتاب

    • درباره ما
    • شرایط و قوانین
    • تماس با ما

    وبلاگ

    • معرفی کتاب
    • اخبار جلسات
    • دانلود

    مشترکین

    • عضویت
    • ویرایش پروفایل
    • بازیابی رمز عبور

    عضویت در خبرنامه

    جهت اطلاع از آخرین اخبار ایمیل خود را وارد کنید راهنما

    مجموعه کتب:
    • علامه حسن زاده آملی
    • علامه طباطبایی
    • علامه شعرانی
    • علامه طهرانی
    • شیخ الرئیس بوعلی سینا
    • خواجه نصیرالدین طوسی
    • شیخ شهاب الدین سهروردی
    • فاضل تونی
     
    • امام خمینی ره
    • آیت الله جوادی آملی
    • بانو مجتهده امین اصفهانی
    • محمد حسین نائیجی
    • دکتر باقر ساروخانی
    • محمد خواجوی
    • محقق قیصری
    • شیخ مرتضی انصاری
    موضوعات:
    • قرآن
    • عرفان
    • فلسفه
    • علوم انسانی
    • اخلاق
    • دائره المعارف
    • تفسیر
    • طب
    نمایندگی فروش:
    • بوستان کتاب
    • الف لام میم
    • روح و ریحان
    • آیت اشراق
    • سروش
    • مکتب وحی
    • مولی
    • کتب دوره ای:
    • فتوحات مکیه
    • تفسیر مجمع البیان
    • تفسیر بیان السعاده
    • تفسیر تسنیم
    • تفسیر منهج الصادقین
    • هزار و یک کلمه
    • شرح فارسی اسفار اربعه
    • امام شناسی
    • محصولات چندرسانه ای:
    • نرم افزار آثار علامه حسن زاده
    • شرح صوتی دروس معرفت نفس
    • شرح تصویری دروس هیئت
    • شرح صوتی بدایه و نهایه الحکمه
    • شرح صوتی منظومه
    • شرح صوتی کشف المراد
    • مستند نسل پاک
    • دانلود شرح صوتی مراتب طهارت
    • استفاده از مطالب سایت (tafrid.ir) با ذکر منبع بلامانع و کلیه حقوق وبسایت متعلق به کتاب تفرید میباشد.
    • صفحه اصلی | راهنمای خرید | نقشه سایت