ایتا
پیامک
تماس
به محتوا بروید
منطق
۱۱۰.۰۰۰ تومان
فهرست اجمالی
ترجمان احوال فاضل تونی از آقای محمد خوانساری
منطق
علم منطق
- تعریف منطق
- اقسام علم: اصالی-عالی
…
- دلالت
- دلالت وضعی
- دلالت زبعی
- دلالت عقلی
- نسبت الفاظ به یکدیگر
- متباین
- مترادف
- مشترک
- متواطی
- مشکک
…
کلیات خمس یا «ایساغوجی»
- نوع
- نوع حقیقی
- نوع اضافی
۲٫ جنس
- جننس قریب
- جنس بعید
…
- غیر دائمی
- عرض لازم ماهیت و لازم وجود
- عرضلازم وجود ذهنی
…
معرف
- معرف
- حد
- حد تام و ناقص
- حد
- رسم
- رسم تام و ناقص
- قضایا
- رابط
- …
- اقسام قضیه محصوره
- تنقسیم قضیه به اعتبار محمول
- اقسام ماده
- …
- اقسام قضیه ضروریه
- …
- اقسام قضیه ممکنه
- عکی
- ….
حجت
- اقسام حجت
- قیاس
- استقراء
- تمثیل
- …
برهان
- …
- «ما»
- شارحه و حقیقیه
- «هل»
- بسیطه مرکبه
- «لم»
- ثبوت و اثبات
- شرح برهان
مقدمه
سه امر است که دانستن آنها در آغاز تعلیم، اگر ضروری هم نباشد بسی لازم و مفید است. این سه امر عبارتند از:
- تعریف علم
- فایده و غایت و نتیجه و ثمره آن علم.
- موضوع علم
بیشتنر از فرزانگان در آغاز تألیف خود این سه امر را شرح داده‌اند و آن را لازم شمرده و علت لزوم را هم چنین گفته‌اند که اگر تعریف علم دانسته نشود کسی ساختار آن نخواهد شد زیرا خواستن بدون شناخت محال است و اگر موضوعش معلوم نباشد از دیگر علوم ممتاز نخواهد شد. بالنتیجه مطلوب با غیر آن مشتبه می‌شود و اگر فایده و غرض مجهول باشد آدمی را به فرا گرفتن آن اقبال نخواهد شد؛ زیرا انسان عاقل را اراده کار عبث و بیهوده معقول نیست.
از متن کتاب
اقسام لفظ مرکب
مرکب دو قسم است: تام-ناقص
مرکب تام آن چیزی است که چیزی را به چیزی نسبت دهیم به نحوی که سکوت بر او صحیح باشد و شنونده را منتظر نگذارد مثل آنکه بگوییم: زید آمد، احمد رفت.
مرکب ناقص آن است که سکونت بر آن صحیح نباشد یعنی شنونده را منتظر بگذارد مثل: پسر زید. و آن بر دو قسم است…
معرف
معرف در لغت یعنی شناساننده و در اصطلاح منطق چیزی است که تصور آن سبب تصور چیزی شود. معرف‌الشیء ما یفید تصوره تصور الشیء: معرف دو قسم است۱٫ حد ۲٫رسم.
تقسیم قضیه به اعتبار نسبت
قضیه به اعتبار نسبت تقسیم می‌شود به موجهه و مطلقه چون یکی از اجزای قضیه نسبت است، از لحاظ نسبت هم ممکن است قضیه را تقسیم کرد.
موجهه: یعنی جهت‌دار و آن قضیه‌ای است که در آن ذکر جهت شده باشد، مثلا زید انسان است بالضروره.
مطلقه: آن است که در آن جهت ذکر نشده باشد، مثلا زید انسان است یعنی رها است از ذکر جهت نسبت هر محمولی به موضوعی،در واقع و نفس‌الامر مکیف است به یک کیفیتی که آن کیفیت را ماده قضیه گویند…
عکس
از جمله احکام قضایا عکس است (عکس بر دو قسم است، عکس مستوی و عکس نقیض) عکس المستوی تبدیل طرفی القضیه مع بقاء الصدق و الکیف- عکس مستوی آن است که جزء اول قضیه را جزء دوم و جزء دوم را جزء اول قرار دهیم.
از این تعریف چنان معلوم می‌شود که برای تحقیق عکس قضیه دو چیز لازم است: اولا عکس در کیف( ایجاب و سلب) مانند اصل خود باشد…
محصولات مرتبط
